|
сони ва ойининг тайинланишига тегишли эмас. У фақат рўзанинг фарз қилиниши хусусида.
كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ
(Сизлардан илгари ўтганларга фарз қилингани каби сизларга ҳам рўза тутиш фарз қилинди).
2- Рўзанинг фарзлигига қуйидагилар далилдир:
а) (كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ сизларга рўза тутиш фарз қилинди). Бу дарак гап буйруқ маъносида. Яъни, рўза тутинглар.
б) Касал ёки мусофирнинг рўза тутолмай қолган пайтида унинг қазосини тутиши бу талабнинг қатъийлигига қаринадир. Агар талаб қатъий бўлмаганида унинг қазосини бажариш шарт бўлмас эди.
فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضاً أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ
(Энди сизлардан бирор киши ҳаста ёки мусофир бўлса, у ҳолда (рўза тутолмаган кунларининг) саноғини бошқа кунларда тутади). Қатъий талаб фарз бўлади.
в) (فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ бас, сизлардан ким бу ойга ҳозир бўлса, рўза тутсин). Бу ерда ойни кўрган одам яъни, муқим киши рўза тутишга буюриляпти. Ундан кейинги Аллоҳ Таолонинг
وَمَن كَانَ مَرِيضاً أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ
(ва ким ҳаста ёки мусофир бўлса, у ҳолда (рўза тутолмаган кунларининг) саноғини бошқа кунларда (тузалгач ёки сафардан қайтгач) тутади), деган гапи бу буйруқнинг қатъийлигига далилдир. Чунки касал ёки мусофир одам рўза тутолмай қолса, унинг қазосини тутишлари лозим бўляпти. Бу нарса талабнинг қатъийлигига, бинобарин, бу ишнинг фарзлигига қаринадир.
г) Айтиб ўтганларимиз Қуръондан келтирилган далиллар. Энди суннатдан далил келтирамиз. Умар р.а. ривоят қилган ҳадисда Жаброил а.с. Пайғамбар с.а.в.дан Ислом ҳақида сўраганида у киши шундай жавоб бергандилар:
«شَهَادَةُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ، وَإِقَامُ الصَّلاَةِ الْمَكْتُوبَةِ، وَإِتَاءُ الزَّكَاةِ، وَصَوْمُ رَمَضَانَ، وَحَجُّ الْبَيْتِ مَنْ اِسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً»
«Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ ва Муҳаммад Аллоҳнинг пайғамбари, деб гувоҳлик бермоқ, фарз қилинган намозни адо этмоқ, закот бермоқ, рамазон рўзасини тутмоқ, йўлга қодир бўлган кишининг Байтни (Каъбани) ҳаж қилмоғи».41 Савол Ислом ҳақида эди. Ислом эса ҳамма одамларга фарздир.
إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللّهِ الإِسْلاَمُ
(41) Муслим: 9. Термизий: 2535.
99-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208